Istnieje wiele rodzajów odpadów – o ich zatrważającej ilości przekonać się mogą przede wszystkim osoby, które przeprowadzały remont generalny. Szczególnie kłopotliwe do utylizacji mogą okazać się śmieci o ponadprzeciętnej wielkości. Czym są odpady wielkogabarytowe i jak się ich legalnie pozbyć?
W tym artykule dowiesz się, które śmieci klasyfikujemy jako odpady wielkogabarytowe. Przedstawimy również listę przykładowych odpadów wielkogabarytowych, a także podpowiemy, gdzie oddać śmieci, gdy wywóz odpadów przypada w niesatysfakcjonującym nas terminie.
Odpady wielkogabarytowe
Odpady wielkogabarytowe nazywane pośpiesznie również „gabarytami” to śmieci powstające w gospodarstwach domowych, które przez wzgląd na swe rozmiary nie mieszczą się do typowych pojemników na śmieci. Za śmieci wielkogabarytowe można więc uznać większość dużych odpadów, jednak nie klasyfikujemy do nich np. sprzętu elektrycznego oraz elektronicznego (np. starych pralek).
Odpady wielkogabarytowe składowane są zwykle we wskazanych przez administratora budynku miejscach gromadzenia odpadów, najczęściej nie wcześniej niż na dzień przed terminem zbiórki. Sposób odbioru odpadów komunalnych ustalany jest przez właściciela nieruchomości z operatorem odbierającym odpady komunalne, przy czym miejsca zbiórki śmieci nie mogą naruszać przepisów o ruchu drogowym i innych zasad bezpieczeństwa.
Lista odpadów wielkogabarytowych
Wielkogabarytowe odpady to na przykład:
- stare meble – m.in. szafy, łóżka, kredensy, biurka, krzesła,
- wyroby tapicerskie – m.in. fotele, wersalki, pufy,
- skrzydło drzwi lub okna (bez futryny, ościeżnic, parapetów),
- karnisze, deski do prasowania, duże lustra,
- dywany, wykładziny, materace,
- rowery, wózki dziecięce, zabawki dużych rozmiarów bez elektroniki, foteliki dziecięce, przewijaki,
- meble ogrodowe, duże donice.
Co nie należy do odpadów wielkogabarytowych?
Wśród odpadów o znacznych rozmiarach znaleźć można też np. zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (m.in. stare pralki, lodówki), który jednak nie należy traktować jako odpady wielkogabarytowe, a ZSEE.
Jako elektrośmieci (ZSEE – zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny) kwalifikujemy popsute, nieużywane lub niepotrzebne urządzenia działające niegdyś na prąd lub baterie, są to:
- wielkogabarytowe urządzenia AGD – np. chłodziarki, lodówki, pralki;
- małogabarytowe urządzenia AGD – np. odkurzacze, żelazka, tostery, suszarki, wagi;
- sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny – np. komputery, laptopy, drukarki, telefony;
- sprzęt RTV – np. radioodbiorniki, telewizory, dyktafony, wzmacniacze, instrumenty muzyczne;
- sprzęt oświetleniowy – np. świetlówki, żarówki energooszczędne, żyrandole;
- narzędzia elektryczne i elektroniczne – np. wiertarki, piły, maszyny do szycia, kosiarki;
- zabawki, sprzęt relaksacyjny i sportowy – np. gry video, kieszonkowe gierki;
- przyrządy medyczne – np. sprzęt do dializoterapii, badań kardiologicznych, inne elektryczne urządzenia medyczne;
- przyrządy do kontroli – np. czujniki dymu, regulatory ciepła, termostaty;
- automaty do wydawania – np. napojów, słodyczy.
Do śmieci gabarytowych nie należą również odpady poremontowe takie jak: deski, palety, płyty, styropian, wełna mineralna, papa, farby i opakowania po nich, opony, kabiny prysznicowe i wanny, grzejniki, sprzęt ogrodniczy, elementy ogrodzenia i płoty, ceramika łazienkowa, gruz czy inne pozostałości odpadów budowlanych. Do gabarytów nie zaliczamy też niesprasowanych dużych kartonów, opon samochodowych czy ziemi. Takie materiały należy zwykle oddać do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych.
Wywóz śmieci wielkogabarytowych
Terminy odbioru gabarytów i odpadów zielonych podawane są zwykle w harmonogramach, które znaleźć można zarówno na stronach internetowych gmin, jak i w punktach z ogłoszeniami. W niektórych miastach w związku z systematycznym wzrostem odpadów praktykowane są również indywidualne zgłoszenia właścicieli lub zarządcy nieruchomości.
Zbiórka odpadów wielkogabarytowych zwykle odbywa się nie wcześniej niż dzień przed datą ustalonego wywozu z miejsc gromadzenia odpadów komunalnych. Zwykle zbiórki odbywają się tuż przy altanach śmietnikowych danego osiedla. Wtedy też należy pozostawić odpady wielkogabarytowe luzem lub w przeznaczonych do tego celu pojemnikach ustawianych przez podmiot odbierający odpady komunalne. W przypadku zabudowy jednorodzinnej punkt odbioru odpadów komunalnych to zwykle miejsce tuż przed posesją. Tam też właściciel nieruchomości może pozostawić odpady w wyznaczonych terminach.
Niedozwolone jest pozostawianie śmieci w miejscach do tego nieprzystosowanych. Praktyka pozostawiania odpadów w lasach, rzekach i na polach jest coraz skuteczniej nagradzana dotkliwymi karami finansowymi, a w skrajnych przypadkach również pozbawieniem wolności.
Poza wyznaczonymi datami odbioru odpadów wielkogabarytowych, śmieci te można również oddać bezpłatnie do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych.
Czym jest PSZOK?
Wywóz odpadów wielkogabarytowych nie zawsze odbywa się wtedy, kiedy tego najbardziej potrzebujemy. Wtedy też można skorzystać z alternatyw, np. miejsca gromadzenia odpadów, dostępnych również poza wyznaczonym terminem odbioru śmieci. PSZOK – Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych – to zorganizowane dla mieszkańców gminy miejsce, w którym można bezpłatnie oddać odpady wielkogabarytowe. Mieszkańcy mogą pozostawić również inne odpady komunalne takie jak:
- odpady budowlane, poremontowe, rozbiórkowe
- odpady zielone,
- zużyte opony,
- elektrośmieci, czyli sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz baterie i akumulatory,
- przeterminowane leki i chemikalia,
- odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałych w gospodarstwie domowym.
